متخصصین اطفال برای جلوگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، توصیه می کنند که نوزادان همیشه به پشت بخوابند. مطالعه ای جدید نشان میدهد، با وجود سال ها اقدامات بهداشت عمومی، بسیاری از والدین هنوز هم نوزادان خود را در موقعیتی قرار می دهند که خطرناک است. این مطالعه نشان می دهد که فقط نیمی از مادرانی که در نظر سنجی شرکت کرده بودند گفته اند که آنها همیشه نوزادان خود را به پشت می خوابانند.

 

کارشناسان این نتایج را "ناامید کننده” نامیدند، زیرا خوابیدن به پشت به عنوان روشی برای کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS) ترویج شده بود. در سال ۱۹۹۴، کمپینی تحت عنوان ” خوابیدن به پشت” را راه اندازی شد تا والدین را تشویق کند تا نوزادان خود را به حالتی که سر آنها رو به بالا باشد دراز کنند. این کمپین پس از تحقیقی که خوابیدن به شکم را به عنوان عامل خطر عمده برای SIDS تعیین کرد، راه اندازی شد.

محققان معتقدند SIDS به مشکلاتی در مناطق مغزی مرتبط است که تنفس و انسداد را در خواب کنترل می کنند.

دکتر مایکل کاستاین، متخصص مغز و اعصاب توضیح داد که هیچ راهی برای گفتن اینکه نوزادان آسیب پذیر هستند وجود ندارد، بنابراین، خوابیدن به پشت، بهترین موقعیت برای همه نوزادان در اولین سال زندگی آنها است.

وی گفت، نرخ SIDS در دهه پس از راه اندازی کمپین خوابیدن به پشت، تا ۵۰ درصد کاهش یافت.

گوداستین گفت: "این کمپین یکی از موفق ترین برنامه های بهداشت عمومی در اواخر قرن بیستم بود.”

با این حال، مدتی طولانی است که برخی از والدین هنوز هم تمایل به خواباندن نوزاد به شکم را دارند. به گفته گوداستین، شواهدی وجود دارند که نشان میدهند میزان خوابیدن به پشت در میان خانواده های سیاه پوست در حال کاهش است.

گوداستین گفت که از نتایج جدید شگفت زده نشده است. وی افزود: "اما محققان از نتایج به دست آمده ناامید و نگران شده اند.” خوابیدن به ستون فقرات [پشت] ساده و تاثیرگذار است.

گوداستین در ویرایش مقاله منتشر شده در ۲۱ آگوست مجله آنلاین Pediatrics، مشارکت داشته است.

این یافته ها حاصل نظرسنجی ملی از ۳۳۰۰ مادر با نوزادان بین ۲ تا ۶ ماه هستند.

به طور کلی، ۷۷ درصد از مادران گفته اند که "معمولا” نوزادان خود را برای خواب، به پشت میگذارند. اما تنها ۴۹ درصد گفته اند که همیشه این کار را میکنند.

به گفته محققان، این امر به این دلیل نگران کننده است که "همیشه” مهم است. خوابیدن به شکم ممکن است برای نوزادانی که به این موقعیت عادت ندارند، حتی خطرناک تر هم باشد.

همچنین از مادران سوالی در مورد اینکه قصد دارند نوزادان خود را در طول چند هفته آینده چطور بخوابانند، پرسیده شد. مادران سیاه پوست و کسانی که تحصیلات آنها کمتر از سطح دبیرستان بود، برخلاف سایر مادران، بیشتر احتمال داشت که خوابیدن به شکم را انتخاب کنند. حدود یک چهارم از مادران گفتند که قصدشان این است که کودک خود را به پشت و همچنین به پهلو بخوابانند. و حدود ۱۵ درصد از مادران خواباندن کودکشان به شکم، حداقل در برخی مواقع، را انتخاب کردند.

 

چرا بسیاری از والدین برای خواباندن کودکشان به پشت مقاومت میکنند؟

گوداستین گفت، برخی نگران هستند که کودکشان از بین برود و خفه شود. اما، او توضیح داد، هیچ خطر دیگری در خواب به دلیل آناتومی مسیرهای هوایی وجود ندارد.

گوداستین گفت، "در موارد دیگر به مادران گفته شده است که نوزادان وقتی به شکم میخوابند خواب عمیق تری خواهند داشت، که اغلب توسط پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها چنین چیزهایی گفته میشود.”

این مطالعه نشان داد افرادی که در زندگی مادران هستند، اهمیت دارند. به عنوان مثال، هنگامی که مادران گفتند که وابستگان نزدیکشان خوابیدن به شکم را تایید می کنند، تقریبا ۱۲ برابر احتمال بیشتری برای انجام این کار وجود دارد.

دکتر اوی کالسون، محقق اصلی در این مطالعه گفت که این موضوع نیاز به آموزش فراگیر دارد.

کالسون، استاد طب اطفال در دانشکده پزشکی ییل در ادامه اظهار داشت: "ما باید تا حد امکان افراد بیشتری را در اقدامات آموزشی خود در نظر بگیریم. مادران اغلب در انتخاب شیوه خواب نوزادان تحت تاثیر افراد مهم اطرافشان قرار می گیرند هستند.

گوداستین گفت که تنها افراد عادی نیستند که نیاز به آموزش دارند. او اشاره کرد که حتی در بیمارستان ها، کارکنان گاهی اوقات نوزادان را به شکم می خوابانند. حتی برخی از ارائه دهندگان خدمات بهداشتی به توصیه های موقعیت ایمن خواب نمی پردازند. واضح است که ما باید کار بهتری انجام دهیم.”

به گفته کالسون، تحقیقات نشان می دهند که وقتی نگرانی در مورد خفگی مورد توجه قرار گیرد، و زمانی که به والدین پیام های ساده اما مشخصی داده شود، مثلا "نوزادان به پشت ایمن تر هستند” بهتر میتوان حمایت والدین را بدست آورد.

گوداستین گفت، ممکن است صحبت متخصصان زنان و زایمان در دوران باردرای، در مورد SIDS و روش خواب امن نوزاد کمک کننده باشد، بنابراین والدین به موقع این پیام را می شنوند.

وی افزود: "فقط این نمونه نمی تواند کافی باشد باید به دنبال روش های بهتر نیز باشیم.”

شواهد روز افزونی در دست است که نشان می دهد رویدادهای دوره ی جنینی و اوایل زندگی نوزاد می تواند سبب بروز تغییرات دائمی متابولیکی مانند دیابت نوع 2 و سندرم متابولیک شود که ترکیبی از عوامل خطری است که موجب افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی ، دیابت و سکته می شود.

بر اساس تحقیقات اخیر دانشمندان خطر ابتلا به دیابت در نوزادان نارس در بزرگسالی اندکی بیش از نوزادان طبیعی است. یافته های قبلی ارتباط بین تولد نوزاد نارس و دیابت را تایید نکردند ولی تحقیقات اخیر به ارتباط مستقیم بین تولد نوزاد نارس و  افزایش خطر ابتلا به دیابت در بزرگسالی اشاره می کند. به گفته محققان در بررسی‌ های اخیر مشاهده شد نوزادان و کودکانی که پیش از موعد مقرر به دنیا می‌آیند سطح بالاتری از انسولین در بدنشان وجود دارد و سطح بالای انسولین به نوبه خود می‌تواند یک شاخص مهم افزایش خطر ابتلا به دیابت در سال‌ های آتی زندگی باشد.

در این بررسی سوابق پزشکی 1358 نوزاد متولدشده در فاصله سال ‌های 1998 تا 2010 میلادی در بوستون و مقدار انسولین پلاسمای این کودکان در زمان تولد و در ابتدای کودکی  بصورت تصادفی اندازه گیری گردید.

پس از بررسی نتایج پزشکان مشاهده کردند سطح انسولین در بدن نوزادانی که پیش از موعد به دنیا آمده‌ بودند به مراتب بالاتر بوده است. محققین دریافتند که غلظت انسولین پلاسما با سن بارداری در زمان تولد رابطه ی عکس دارد و این رابطه در اوایل دوران کودکی به همین ترتیب ادامه می یابد. مقدار متوسط انسولین در هنگام تولد 9.2میکرویونیت(واحد بین المللی) در میلی لیتر برای نوزادان فول ترم است (≥ 39هفته) و برای نوزادان پری ترم یا نارس مقدار متوسط انسولین برابر با 18.9  میکرویونیت در میلی لیتر (هفته 34>) است.

با تایید این مطالعه این امکان وجود خواهد داشت که نوزادانی که بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 هستند زودتر شناسایی شوند تا والدین آنها نسبت به وضعیت جسمی فرزند شان در آینده و بیماری ‌های احتمالی که پیش ‌روی این کودکان در سنین بالاتر است آگاه باشند.

دستمال های مرطوب این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده اند و کاربردهای آرایشی و بهداشتی زیادی دارند. با دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست و مو و استادیار دانشگاه علوم پزشکی  در مورد دستمال های مرطوب به گفت وگو نشسته ایم که در ادامه می خوانید.
دستمال های مرطوب از الیاف طبیعی لطیفی تشکیل شده اند که در محفظه های مرطوبی که ماده اصلی آن عمدتا آب است، نگهداری می شوند.استفاده از این دستمال ها فقط در موارد خاصی توصیه می شود مثل پاک کردن مواد آرایشی، حالت لیچ بودن دست و از این قبیل حالات.در کل برای تمیز کردن موقت کارایی دارند و ضرری هم ندارند ولی هیچ وقت دستمال مرطوب جایگزین یک شست وشوی آب و صابون دست یا صورت نمی شود و از آنجایی که شست وشوی مکرر با آب و صابون هم باعث خشکی و تشدید خشکی می شود.
 بنابراین خیلی شست وشو با آب و صابون را توصیه نمی کنیم جز در مواردی که نیاز است مثل هنگامی که از دستشویی می آییم یا در طول روز به مواد آلوده دست زده ایم. در این گونه موارد توصیه ما فقط شست وشو با آب و صابون است و دستمال های مرطوب به قدر کافی پاک کننده نیستند.

برای افرادی که پوست خشک دارند استفاده زیاد از این دستمال های مرطوب توصیه نمی شود چون باعث تشدید خشکی پوست می شود. معمولا این دستمال ها حاوی مواد استریل کننده و ضدباکتری نیستند و توصیه هم نمی کنیم که باید حاوی این مواد استریل کننده باشند چون اگر این گونه باشد باید حاوی الکل باشند و خود الکل هم خشکی پوست را تشدید می کند.توصیه ما به کسانی که حساسیت دارند یا پوست خشکی دارند این است که بعد از هر بار شست وشو ولو اینکه با استفاده از آب و صابون باشد یا با استفاده از دستمال های مرطوب، بعد از شست وشو حتما از کرم های مرطوب کننده استفاده کنند که این رطوبتی که از پوست می رود جایگزین شود و خشکی پوست هم تشدید نشود.نوزادان چطور؟ والدین می توانند به جای شستن آنها با آب، از دستمال مرطوب برای پاک کردن پای کودک استفاده کنند؟در نوزادان و کودکانی که آنها را پوشک می کنند، توصیه ما این است که به خصوص بعد از تعویض پوشک نوزاد را با آب ولرم شست وشو دهند.معمولا دستمال های مرطوب نمی تواند بقایای ادرار یا مدفوع را که به شدت برای پوست تحریک کننده است پاک کند مگر اینکه مادر نوزاد از تعداد زیادی دستمال استفاده کند که در اینجا باید به یک نکته اشاره کرد و این نکته این است که خود مالش دادن دستمال روی پوست های حساس افراد یا نواحی حساس مثل پوست بدن نوزادان، تعدادی خراش های میکروسکوپی ایجاد می کند و در واقع پوست ناحیه پوشک بچه را مستعد راش قنداق می کند.

 چون اگر این پوست آلوده به ادرار و مدفوع باشد و کسی بخواهد با دستمال کشیدن این ناحیه را پاک کند درواقع همین سایش باعث صدمه به پوست نوزاد می شود. چون پوست خیلی زیاد مستعد حساسیت به ادرار و مدفوع است. بنابراین استفاده از دستمال مرطوب برای پاک کردن محل پوشک بچه جز مواردی که حالت گهگاهی و مسافرتی است توصیه نمی شود. همین طور برای پاک کردن پای نوزادان استفاده از صابون را هم توصیه نمی کنیم. پس بنابراین بهترین روش برای شست وشوی پای نوزادان عزیز استفاده از آب ولرم است.

این دستمال ها چه انواعی دارند؟
انواع مختلف این دستمال ها برمی گردد به جنس خود این دستمال ها که هر چه بافت پنبه ای این دستمال ها ظریف تر و لطیف تر باشد بهتر است. گاهی اوقات دیده اید که در شرکت های هواپیمایی این دستمال ها را به صورت گرم تحویل می دهند که باعث می شود فرد هنگام استفاده احساس خوشایندتری داشته باشد ولی باز هم گرما هیچ ارجحیتی در مرغوب تر بودن این دستمال ها ندارد.خلاصه مطلب این است که دستمال های مرطوب هیچ گاه باعث استریل شدن پوست دست و صورت نمی شود و هیچ گاه جایگزین آب و صابون نخواهد بود و فقط در موارد خاصی که هدف پاک کردن موقت دست و صورت است توصیه می شود.